جای تعجب نداره که به چه دلیل پیروزی عمران خان از حزب تحریک عدالت در انتخابات پاکستان به کانون توجه رسانه های جهانی تبدیل شده.
داستان یه کریکت باز افسانه ای و جوون عیاش گذشته که به یه سوپراستار سیاسی تبدیل شده چیزی نیس که رسانه ها اونو ندیده بگیرن. این که نیروهای نظامی سهم زیادی در نتیجه انتخابات گذشته پاکستان داشت و تقلب گسترده هم در بعضی بخشای رأی گیری وجود داشته قابل کتمان نیس اما بسیاری امیدوارن دوره ای از دموکراسی در کشور شروع شه و اگه مشارکت زنان رو معیاری واسه این پیشرفت ببینیم باید بگیم که نشونه هایی از این پیشرفت دیده می شه.
در حالی که رأی دادن زنان تا همین اواخر در بعضی از نقاط پاکستان یه تابو به حساب می اومد اما زنان رقع پوش محافظه کار قبایل سنتی مانند قبایل وزیرستان چهارشنبه گذشته تاریخ ساز شده و واسه اولین بار پای صندوق رأی حاضر شدن. بیشتر از ۶۶ درصد جمعیت بالاتر از ۲۰۰ میلیونی پاکستان زیر ۳۰ سال سن دارن که بیشتر از فقر، بیسوادی و نابرابری رنج می برن. اسلام گرایان افراطی هم در نقاط جور واجور این کشور قوانین خاص خود رو داشته و از سیاستای دولت مرکزی پیروی نمی کنن و این موضوع باعث درگیری و آشوب در کشور شده؛ آشوبی که دهه هاست ادامه داره.
اما عمران خان به عنوان یه سیاستمدار تازه کار که هیچ سابقه مدیریتی نداشته چیجوری تونست در این انتخابات پیروز شه و چیجوری می خواد از پسِ این مشکلات بربیاد؟
عمران خان، ۶۵ ساله، در آخر تونست پس از چند سال تلاش سیاسی به جایگاهی که به دنبال اون بود رسیده و برنده انتخابات مجلس این کشور شه که می تونهنخست وزیر رو انتخاب کنه.
شاید کمتر کسی به این موضوع اشاره داشته باشه اما عمران خان به عنوان یه ناسیونالیست پوپولیست شباهت بسیاری به دونالد ترامپ داره هر چند برخلاف رییس جمهور الان آمریکا فعالیت زیادی در میدون سیاست کشورش داشته، اونم بیشتر از چند دهه. اما داستان این بازیگر قبلی کریکت ونخست وزیر محتمل آینده پاکستان از کجا شروع شد؟
در سال ۱۹۹۲، در واپسین روزای فعالیت خود به عنوان یکی از باهوش ترین و بااستعدادترین کریکت بازان نسل خود، عمران خان رهبری تیم کریکت کشورش رو رو دوش داشت و تیم کشورش رو به مقام قهرمانی جهان رساند جمعیتی که بیشتر از بیست سال اونو پرستیده بودن دوباره به احترام اون از جایی خود برخاستند. اون یه فوق ستاره و یه افسانه بود که در لندن زندگی می کرد و به عنوان یه مرد جوون و البته عیاش میشناختنش تا این که با جمیما گولد اسمیت ازدواج کرد و اینجوری وارد طبقه فرهیختگان و نجیب زادگان بریتانیا شد.
هر چند عمران خان همیشه بر باورهای اسلامی خود تاکید کرده اما مطمئنا افتخارات اون در کسوت یه کریکت باز قهار بود که راه رو واسه رسیدن به قدرت سیاسی باز کرد.
مانند دونالد ترامپ، اونم در ناز و نعمت بزرگ شده بود و بازم مانند اون هیچ وقت سمت سیاسی نداشت اما حالا اول وزیری اون واسه همه محتمل شده.
ارتش؛ قدرت اصلی حامی عمران خان
چیزی که در این انتخابات برگ برنده عمران خان به حساب می رفت مطمئنا شعارهای ضد فساد و ضد آمریکایی بود که واسه به پایین کشیدن احزاب قوی مخالف و به خصوص حزب مسلم لیگ شاخه نواز که به طور سنتی از قدرتای سیاسی چند دهه گذشته پاکستان بوده و در سالای گذشته هم اول وزیری کشور رو در اختیار داشته استفاده کرده شد.
ایشون ادعاهای ترامپ و مقامات افغان در مورد این که پاکستان عزم جدی واسه مقابله با گروه های تروریستی و اسلام گرای تندرو مانند طالبان رو نداره رو شدیدا رد کرده.
عمران خان چند دهه س که در مناطق مرزی پاکستان و افغانستان بر طبل مخالفت با سیاستای آمریکا در منطقه کوبیده و همیشه از بمبارانای هواپیماهای بدون سرنشین این کشور در پاکستان و هم اینکه سوء رفتارای آمریکاییا در افغانستان انتقاد کرده. این انتقادها و پشتیبانی اون از قانون شریعت و پشتیبانی از قوانین مذهبی باعث شده که بسیاری به اون لقب «طالبان خان» بدن. حالا اما دیگه طرفداران اون به کسایی که طرفدار یه بازیکن کریکت افسانه ای و مسلمانی محافظه کار بودن محدود نمی شه، طرفداران اون امروز کسایی هستن که میخوان از دست دو حزب سیاسی سنتی راحت شن که فقط و فقط به فکر منافع خود بوده و به خاطر کشاندن کشور به شرایط اقتصادی پریشون امروز مقصر شناخته می شن.
اون که خود از دانشگاه آکسفورد قارغ التحصیل شده به مخالفت و مقابله با سیاسیونی پرداخت که بیشترً در دانشگاه های اروپایی تحصیل کرده و تمایلات کمتر مذهبی (نسبت به عمران خان) دارن. اما نباید نقش ارتش پاکستان رو در به قدرت رسیدن عمران خان ندیده گرفت. ارتش این کشور در ماه های منتهی به انتخابات بارها از طرف فعالین اجتماعی و روزنامه نگارا کشور به خاطر تهدید و اذیت و آزار مورد انتقاد قرار گرفتن، مخصوصا اذیت و آزار کسایی که از منتقدان عمران خان بودن. اما ارتش پاکستان هم خیلی با سیاست بیگانه نیس و در تاریخ کوتاه ۷۰ ساله پاکستان بارها تماشاگر کودتاهای خونین در این کشور بوده ایم که به وسیله ارتش انجام شدن.
ارتش این کشور قسمت بزرگی از اقتصاد درون پاکستان رو هم در دست داره و نقش اون در میدون سیاسی کشور کمتر ازنخست وزیر نیس.
پشتیبانی ارتش از عمران خان نه به دلیل نجات پاکستان از شرایط الان بلکه بیشتر به دلیل نگه داشتن قدرت ارتش در ساختار سیاسی این کشوره. بعد از ویرانی سیستم پادشاهی راجا در شبه جزیره هند که مستعمره بریتانیا بود، در دعوا ای خونین، بخش مسلمون اون از هند جدا شده و پاکستان لقب گرفت و حالا ارتش این کشور، هند رو به عنوان یه تهدید ماهوی واسه ملت مسلمون خود می بینه، همونطور که در ۷ دهه گذشته دیده.
هند و پاکستان که هر دو از قدرتای هسته ای جهان هستن همیشه در کوهستان هیمالایا و در کوه یخی سیاچن در ارتفاع ۲۱٫۰۰۰ پایی که مرتفع ترین میدون جنگ جهان شناخته می شه با هم درگیری داشتن اما حالا درگیری بزرگ تر در مرزهای غربی با افغانستان در جریانه. البته ارتش پاکستان همیشه نقش اصلی رو در مورد کنترل سیاستای خارجی و امنیتی کشور داشته و به رقابت کشیدن این کنترل می تونه واسه عمران خان بسیار مرگبار باشه. از این رو اگه عمران خان می خواد با آمریکا معامله کرده، دست دوستی به طرف هند دراز کرده و با تروریستای اسلام گرا گفتگو کنه باید مواظب ارتش پشت سرش هم باشه.
نقش موثر طالبان در به قدرت رسیدن عمران خان
در اوایل دهه ۱۹۹۰، سرویس امنیتی پاکستان به طالبان کمک کرد تا کنترل کامل افغانستان رو در دست بگیره و اینجوری عمق هدف دار پاکستان زیاد شه.
سیاست ترامپ در قبال افغانستان، از هند می خواد که نقش بیشتری در سیاستای کابل داشته باشه؛ سیاستی که واسه ارتش پاکستان خط قرمز هستش و اینجاس که نقطه اشتراک عمران خان و ترامپ نسبت به طالبان رو می شه.
آمریکا می خواد که طالبان دست از جنگ ورداشته و در حکومت افغانستان مشارکت داشته باشن تا اینجوری آمریکا بتونه نیروهاش رو از این باتلاق خارج کنه.
عمران خان هم که مانند خیلی از اعضای طالبان ریشه ای پشتونی داره، در میان افراد وفادار به طالبان از محبوبیت بالایی بهره مند بوده و می تونه نقش یه واسطه واسه گفتگو با طالبان رو اجرا کنه.
عمران خان واسه تشکیل دولت، سروسامان دادن به اقتصاد شکننده و در حال سقوط کشور، معامله با پشتیبانان مالی اصلی کشور مانند چین و هم اینکه خلاص شدن از دست اتهامات انتخاباتی احزاب مردم و مسلم لیگ که عمران خان ده ها در تلاش واسه شکست دادن اونا بوده کار بسیار سختی در پیش داره.
اینجوری عمران خان واسه رسیدن به اهداف خود و معامله سیاسی با دونالد ترامپ به کمک و پشتیبانی ارتش پاکستان نیاز داره.
پس از پیروزی در انتخابات، عمران خان از اتحاد ملی و تلاش واسه بهتر شدن روابط با هند و افغانستان گفت که باعث آرامش خاطر خیلی از مخالفان و منتقدانش گشت و حتی به احزاب حریف قول رسیدگی به شکایات مربوط به تقلب در انتخابات رو داد اما باید دید که حکومت کریکت باز افسانه ای پاکستان در آینده چیجوری پیش میره و میشه تماشاگر پاکستانی جدید و با ویژگیای دموکراتیک بیشتر بود یا خیر.
هالک پاکستانی؛ جوون ۲۵ ساله ای که بدن ۴۳۵ کیلوگرمی اش همه رو حیرت زده می کنه
یخچال طبیعی سیاچن؛ مرتفع ترین میدون جنگی که در جهان هست